Większy zachowek kiedy przysługuje?
Kiedy przysługuje większy zachowek w udziale 2/3?
Jak wynika z art. 991 Kodeksu cywilnego, zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – 1/2 wartości tego udziału (zachowek).
W jakich sytuacjach należy się zachowek w tym wyższym udziale 2/3? Co oznacza powyżej wskazana niezdolność do pracy a także małoletniość? Na jaki moment bierzemy pod uwagę w/w sytuacje? Na dzień wydawania prawomocnego wyroku w sprawie o zapłatę zachowku, na dzień śmierci spadkodawcy, a może na dzień złożenia pozwu do sądu? W poniższym artykule postaram się rozwiać wszelkie wątpliwości w tym zakresie.
Zachowek dla osoby niezdolnej do pracy
Fakt niezdolności do pracy wpływa na wielkość należnego zachowku. Niezdolność do pracy może być ustalana samodzielnie przez sąd w postępowaniu o zapłatę zachowku. Brane są w tym zakresie pod uwagę m.in. wiek, czy niepełnosprawność uprawnionego do zachowku. Sąd może, ale nie musi, posługiwać się pomocniczo kryteriami ustalonymi w przepisach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Gdy są wątpliwości do co faktu zdolności do pracy osoby uprawnionej do zachowku adwokat powinien złożyć wniosek o opinię biegłego z zakresu medycyny pracy, który wypowie się na ten temat.
W wielu orzeczeniach sądów powszechnych słusznie zauważa się, że już sam bardzo zaawansowany wiek może uzasadniać zaliczenie danej osoby do osób trwale niezdolnych do pracy w rozumieniu art. 991 Kodeksu cywilnego. Nie jest wystarczające przy tym automatyczne osiągnięcie wieku emerytalnego.
Dla ustalenia niezdolności do pracy właściwa jest chwila otwarcia spadku (śmierci osoby, po której dochodzi się zachowku), a nie dzień złożenia pozwu do sądu, czy data wydania wyroku w sprawie o zapłatę zachowku.
Zachowek w udziale 2/3 dla osoby małoletniej
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni to zachowek należy się mu wówczas w wysokości 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym. Warte zwrócenia uwagi jest, że w/w regulacja dotyczy tylko zstępnych, czyli np. dzieci oraz wnuki.
Dla określenia małoletniości właściwa jest podobnie jak w przypadku niezdolności do pracy chwila otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy, a nie data złożenia pozwu sądzie czy wydania wyroku.
Branie pod uwagę przy obliczaniu należnego zachowku zwiększonej do 2/3 wysokości udziału spadkowego, który przypadałby przy dziedziczeniu ustawowym, jeśli uprawnionym do zachowku jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy, podyktowane jest względami humanitarnymi.
Reprezentacja sądowa w sprawach o zachowek
Nasza kancelaria adwokacka posiada ponad 10 letnie doświadczenie w reprezentacji Klientów m.in. w sprawach spadkowych, w tym w sprawach o zapłatę zachowku. Zapraszamy osoby zainteresowane współpracą do skorzystania z naszych porad prawnych, celem uzyskania informacji co do prawnych możliwości w Państwie sprawie. Nasze kancelarie adwokackie mieszczą się Zgierzu, Łodzi oraz w Ozorkowie.
